Fotografia kulinarna – jak zrobić dobre zdjęcie jedzenia?

Światło – podstawa dobrego zdjęcia 

Jedzenie ma być smaczne i dobrze wyglądać. Sztuka fotografii kulinarnej polega na stworzeniu obietnicy przyjemności i satysfakcji. Najpierw “jemy oczami”, napawając się kolorami, fakturą i kompozycją tego, co mamy na talerzu. Dopiero potem próbujemy i sprawdzamy, czy obietnice się spełniły. Odpowiednio dobrane światło jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na odbiór zdjęcia, dlatego poznanie zasad tworzenia świetnych zdjęć zaczniemy właśnie od omówienia oświetlenia.

Źródło światła  

Światło dzienne jest korzystne, jednak kapryśne, bo zależne od warunków pogodowych. Lepiej wyposażyć się w sztuczne źródło oświetlenia z lampą o zbliżonych parametrach do światła słonecznego. Barwę światła zawsze możesz skorygować, zmieniając balans bieli w aparacie.

Kierunek światła 

Jeśli ustawisz lampę za swoimi plecami, to uzyskasz obraz bez cieni, jednocześnie pozbawiony głębi. W fotografii kulinarnej ciekawsze efekty przynosi dodanie światła od boku lub w kontrze (od tyłu). Jeśli chcesz wykorzystać światło dzienne, ustaw się bokiem do okna.

Sposób świecenia 

Zacznij od światła miękkiego, rozproszonego, które łatwiej okiełznać. Aby je uzyskać możesz nałożyć kawałek białej prześwitującej tkaniny na lampę. W rozproszonym świetle  stworzysz lekkie zdjęcia o równo rozłożonych akcentach.

Światło ostre uwydatni kontrasty, mocniej przykuje uwagę na oświetlonych detalach. Pobaw się nim, jeśli masz ochotę na eksperymenty i kreatywną zabawę. Jeśli chcesz wyeksponować jedynie fragment kompozycji, doświetl go dodatkowym strumień światła odbitym od blendy lub zwykłego lusterka.

Ustawienia aparatu — dlaczego to takie ważne? 

Ustawienia aparatu często są ważniejsze niż sam aparat. W przypadku trybu automatycznego często nie uzyskamy tak dobrej fotografii, jak zmieniając ustawienia manualnie. Stawiając swoje pierwsze kroki na fotograficznej drodze, nie musisz od razu zaopatrywać się w drogi sprzęt. Już niektóre smartfony umożliwiają samodzielne ustawianie parametrów aparatu. Poznaj elementy trójkąta ekspozycji, których znajomość otworzy Ci wiele możliwości tworzenia ciekawych i oryginalnych zdjęć potraw.

Czym jest ISO? 

Jest to jeden z podstawowych parametrów fotografii. Określa czułość matrycy na światło. ISO pozwala rozjaśnić zdjęcie. Zakres modyfikacji zależy od aparatu, jakim dysponujesz. W bezchmurny dzień wystarczy ustawić to o wartości 100. Fotografując jedzenie w przytłumionym świetle, rozjaśnij kadry, podwyższając ISO ze 100 do 400, 800 lub 1600 (lub wyższych w lepszych aparatach). Pamiętaj jednak o zasadzie, żeby stosować najniższe wartości przy zachowaniu dobrej jakości obrazu, w ten sposób unikniesz szumów (ziarnistości).

Innym sposobem na lepszą jakość zdjęć przy słabym świetle jest zwiększenie czasu naświetlania.

Czym jest czas naświetlania? 

Czas naświetlania elementu światłoczułego określa, ile czasu potrzeba, aby zrobić zdjęcie. Im mocniejsze światło, tym jest krótszy. Zdjęcie dzięki temu robi się szybciej i maleje szansa, że coś się poruszy (np. zadrży dłoń) i obraz będzie nieostry. Długi czas naświetlania pozwala fotografować w warunkach ograniczonego oświetlenia oraz uzyskać ciekawe efekty artystyczne. Pamiętaj, żeby do zdjęć przy wydłużonym naświetlaniu użyć statywu.

Czym jest przysłona? 

Przysłona to szczelina przez którą wpada światło do aparatu. Im szersza, tym światła wpada więcej i zdjęcie zostanie zrobione szybciej. I na odwrót, przymknięta przysłona to mniejsza szczelina i mniej światła dociera do elementu światłoczułego aparatu. Regulacja przesłony może zapobiec efektowi prześwietlenia, jeśli zdjęcia robione są przy ostrym słońcu.

Miejsce i tło fotografii kulinarnej 

Chcesz zrobić dobre zdjęcia jedzenia? Wybierz miejsce o neutralnej kolorystyce. Jaskrawe ściany nie tylko odwrócą uwagę od fotografowanego obiektu, ale mogą wpływać na barwę światła w otoczeniu.

Zwróć też uwagę na tło zdjęcia. Niekiedy wystarczy ładny blat kuchenny lub stół w jadalni. Jeśli takich nie masz lub szukasz urozmaicenia, samodzielnie stworzysz tło do zdjęć jedzenia z:

• malowanej płyty,
• kilku połączonych desek,
• płytek ceramicznych,
• płyty winylowej imitującej kamień,
• paneli podłogowych,

Tło jest niewidzialnym sprzymierzeńcem dobrego zdjęcia. Chociaż nie wychodzi na pierwszy plan, to buduje atmosferę i definiuje styl. Możesz je zmieniać do każdego zdjęcia lub postawić na jedno, które może stać się elementem charakterystycznym dla fotografii Twojego autorstwa.

Kompozycja i ułożenie jedzenia 

Sama kompozycja i ułożenie jedzenia mają wpływają na odbiór obrazu. W fotografii kulinarnej wyróżniamy dwa rodzaje kompozycji – zamkniętą i otwartą. Zamknięta skupia uwagę w obrębie kadru, fotografowany obiekt znajduje się w centrum. Ten rodzaj zdjęcia jest świetny, jeśli chcesz, aby jedzenie odegrało główną rolę. Większe naczynia, w których prezentowane są potrawy, mogą stanowić dodatkową ramę kompozycyjną.

Kompozycja otwarta charakteryzuje się wychodzeniem obiektów poza kadr. Zdjęcie pokazuje tylko ułamek fotografowanej rzeczywistości. Może prezentować wybrane danie z suto zastawionego stołu. Zdjęcia tego rodzaju wyglądają naturalniej, jakby nie były zainscenizowane.

Jeżeli zależy Ci na efekcie pośrednim możesz w centrum kadru umieścić głównego bohatera – potrawę, na którą chcesz zwrócić uwagę, uzupełniając ją o dodatki wychodzące poza obręb zdjęcia.

Kolory w fotografii kulinarnej 

Wzrok zazwyczaj skupia się na najbardziej wyrazistym elemencie zdjęcia. Tworząc kompozycje, dbaj o odpowiednie zestawienie kolorów w kadrze. Najbezpieczniej jest wybierać kolory z tej samej palety barw, dodając pojedynczy mocniejszy akcent, np. dekorację potrawy. Pamiętaj jednak, żeby nie przesadzić. Zbyt intensywny dodatek może odwrócić uwagę od bohatera zdjęcia.

Innym aspektem wpływającym na odbiór kolorów na zdjęciu jest ustawienie balansu bieli. Aparat, w przeciwieństwie do ludzkiego oka, nie przystosowuje się do barwy światła. Zapisuje poświaty wytwarzane przez źródło światła, zniekształcając kolory na zdjęciu. Balans bieli pozwala zniwelować pomarańczowe i niebieskie zniekształcenia barw… lub je podkręcić, jeśli na taki efekt się zdecydujesz.

Dodatki i otoczenie jedzenia 

Przygotowując fotografowaną scenę, pamiętaj o dodatkach i otoczeniu jedzenia. Powinny one pasować do stylu fotografii, stanowić ciekawy akcent. Mogą dopełniać zdjęcie kolorystycznie lub stanowić jego ramę. Niby nic, jakby ich nie widać, ale tak naprawdę nie da się przecenić ich wpływu na odbiór całości. Starannie dobieraj naczynia do zdjęć jedzenia. Zwróć uwagę nie tylko na ich kolor, ale również na kształt i fakturę.

Dodatki urozmaicają zdjęcie. Jeśli chcesz sfotografować danie na talerzu, pomyśl nad umieszczeniem obok niego wazy lub garnka z parującą zawartością. Udekoruj potrawę, wzbogacając tym samym paletę barw na zdjęciu. Dodatki mogą przełamać monotonność kolorystyczną, przy czym wcale nie odwracać uwagi od fotografowanego obiektu.

Przede wszystkim baw się. Nie traktuj tych wszystkich zasad sztywno. Stwórz własny styl, którym się wyróżnisz.

Obróbka zdjęć 

Przyrządziłeś aromatyczne danie, na którego widok ślinianki zaczynają wzmożoną pracę. Stworzyłeś idealną kompozycję, zatroszczyłeś się o dodatki, odpowiednie otoczenie i tło. Zrobiłeś serię zdjęć z różnym ustawieniem światła. Co teraz? Czas na obróbkę graficzną zdjęcia.

Obróbka w programie graficznym pozwala podkręcić efekt uzyskany na fotografii lub naprawić niedociągnięcia. Możesz za ich pomocą zmienić balans bieli, popracować nad nasyceniem barw, rozjaśnić lub przyciemnić zdjęcie. Nie potrzebujesz do tego profesjonalnych programów. Wystarczą te z darmowym dostępem:

• GIMP
• Photopea
• Photoscape X
• Canva
• BeFunky
• Snappa
• Pixrl

Ostatnie z wymienionych nadają się nie tylko do obróbki graficznej zdjęć, ale również można w nich bezpośrednio tworzyć gotowe posty na Instagrama czy Facebooka.